Elecziuns 2019

Autopurtret

Partida populara svizra PPS

• 29,4% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 64 sezs en il CN (13 dunnas, 51 umens)
• 5 sezs en il CC (5 umens)
• 2 commembers dal CF (2 umens)

La PPS s’engascha per ina Svizra independenta e neutrala e na vul betg in’adesiun plauna a la UE. L’immigraziun sto vegnir limitada. Mo uschia pudain nus garantir che las forzas da lavur indigenas, en spezial quellas sur 50 onns, na vegnian betg stgatschadas. La garanzia finanziala da la AVS è in duair. L’abus da las ovras socialas sto vegnir cumbattì consequentamain. La PPS s’engascha per ina Svizra segira, e quai cun expulsar consequentamain persunas estras criminalas e cun augmentar la rigur da la lescha penala.

La PPS rapreschenta valurs liberal-conservativas. Nus cumbattain per la tgira da la particularitad svizra e da la patria, per la diversitad da las opiniuns e per la democrazia directa, per la libertad e per la responsabladad da la singula persuna sco er per la convivenza da dunna ed um e da las generaziuns. Nus vulain ch’ils umans possian decider sezs da lur vita e che la gronda part da lur agen salari restia en lur atgna bursa.

Autopurtret

Partida socialdemocratica PS

• 18,8% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 42 sezs en il CN (23 dunnas, 19 umens)
• 12 sezs en il CC (4 dunnas, 8 umens)
• 2 commembers dal CF (1 dunna, 1 um)

La PS vul ch’i giaja bain a tuts. Ma il squitsch sin la paja, la dischoccupaziun ed autas premias da las cassas da malsauns turmentan blers umans en Svizra. L’egualitad tranter dunna ed um n’è anc adina betg realisada. La stgaudada dal clima smanatscha nus tuts. Per ch’insatge sa midia en quest connex duvrain nus Vossa vusch. Vossa vusch per la PS è ina vusch per dapli giustia e per dapli solidaritad.

Concretamain ans engaschain nus che tut ils umans en Svizra hajan il dretg d’ina scolaziun e d’ina plazza da lavur. Nus vulain che nagin na stoppia pajar dapli che 10 pertschient da sias entradas per las premias da la cassa da malsauns. Nus essan per l’egualitad tranter dunna ed um. E nus cumbattain consequentamain cunter la stgaudada dal clima: nagins daners pli per ieli – percunter investin nus en energias regenerablas.

Lavur, sanadad, egualitad ed ambient: Cun projects concrets preparain nus noss pajais per l’avegnir.

Autopurtret

PLD.Ils Liberals

• 16,4% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 33 sezs en il CN (7 dunnas, 26 umens)
• 12 sezs en il CC (12 umens)
• 2 commembers dal CF (1 dunna, 1 um)

Charas Svizras e chars Svizzers

Nus essan la partida che crai en Vus. Vus duais prender Vossas decisiuns en moda libra ed autodeterminada. Per Vossa libertad cumbattain nus mintga di, perquai che Vus la duvrais cun responsabladad. Nus faschain ina politica per tut las Svizras e per tut ils Svizzers. Nus n’opponin betg la citad a la champagna, pover a ritg u giuven a vegl, ma vivain la solidaritad. Ella tegna ensemen la Svizra. Nus faschain politica per l’avegnir. Il sguard vers enavant procura per plazzas da lavur segiras ed uschia per bainstanza per tut ils umans – oz, ma er per las proximas generaziuns. Nus laschain avanzar il progress.

La PLD cumbatta per ina Svizra ferma e segira – per nossa patria. Prendain cuminaivlamain per mauns nossas schanzas. Pertge che mo cuminaivlamain progredin nus. Jau engraziel per Vossa confidenza.

Petra Gössi, presidenta da la PLD, 2019

Autopurtret

Partida cristiandemocratica PCD

• 11,6% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 26 sezs en il CN (7 dunnas, 19 umens)
• 14 sezs en il CC (2 dunnas, 12 umens)
• 1 commembra dal CF (1 dunna)

La PCD procura – sco partida dal center – per soluziuns solidas e constructivas. Cun nossa politica da sanadad ans engaschain nus per in provediment medicinal d’auta qualitad ed a medem temp pajabel per tuts en tut la Svizra. Nossa iniziativa dal frain dals custs è l’unic med efficazi cunter la chargia da las premias che crescha nunfranadamain. Cun nossa politica sociala ans engaschain nus che er las proximas generaziuns survegnian rentas segiras e gistas. Cun nossa politica d’Europa e da l’exteriur defendain nus la suveranitad da la Svizra e cumbattain a medem temp per in access segir al martgà. Cun nossa politica economica pretendain nus bunas cundiziuns generalas per nossas interpresas che ageschan cun responsabladad envers la societad ed envers l’ambient. Cun nossa politica d’ambient ans engaschain nus per il clima e per las energias regenerablas. Cun nossa politica da migraziun promovain e pretendain nus l’integraziun.

Autopurtret

VERDA

• 7,1% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 11 sezs en il CN (7 dunnas, 4 umens)
• 1 sez en il CC (1 um)

Ils VERDS collian la protecziun da l’ambient cun la giustia sociala. Nus ans engaschain per la protecziun dal clima, per la diversitad da las spezias e per nossas cuntradas. Per nus va la protecziun da l’ambient maun en maun cun in’economia persistenta. Nus vulain ina meglra repartiziun da la bainstanza, tschains da locaziun e premias da las cassas da malsauns pajablas, in commerzi gist ed ina promoziun activa da la pasch.

Cun in’economia verda. Cun in’extensiun dal traffic public, dal traffic a pe e dal traffic da velo. Cun in’agricultura che ha quità da la natira. Cun energias regenerablas e cun innovaziun.

Cun egualitad da las pajas e cun congedi da geniturs. Cun ina buna furmaziun, cun ina ferma protecziun dal salari e cun rentas meritadas. Cun ina lètg e cun il dretg d’adopziun per tuts.

Cun ina societad averta e solidarica. Cun in rinforzament dals dretgs umans. Cun ina libertad individuala en in clima da respect.

Autopurtret

Partida verd-liberala PVL

• 4,6% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 8 sezs en il CN (3 dunnas, 5 umens)

La colliaziun da la scienza e da l’ambient stat en il center da nossa politica. In ambient intact, in’economia innovativa e finanzas saunas èn la basa per nossa bainstanza. Cun ina creschientscha duraivla vulain nus mantegnair quai per generaziuns futuras.

Grondas sfidas sco la protecziun dal clima pon vegnir schliadas mo en moda cuminaivla e coordinada sin plaun internaziunal. Ils Verd-liberals èn per ina Svizra averta ed entretschada. Sviluppar vinavant ils contracts bilaterals è ina schanza enorma per noss pajais. Nus faschain decididamain ed optimisticamain frunt als isoladers da dretga e da sanestra.

Nus vulain viver en ina societad multifara, en la quala la libertad individuala e l’atgna responsabladad han ina gronda valur. L’egualitad tranter dunna ed um, la lètg per tuts e la cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia èn puncts centrals per nus.

Autopurtret

Partida burgais-democratica PBD

• 4,1% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 7 sezs en il CN (1 dunna, 6 umens)
• 1 sez en il CC (1 um)

Tgi che na vul nagins stars politics elegia la PBD. Nus ans occupain raziunalmain da problems, n’ans fitgain betg stinadamain sin pretensiuns e posiziuns, faschain allianzas per soluziuns acceptablas per la maioritad e dain novs impuls per ina Svizra liberala ed innovativa.

Nus lain colliar la vegliadetgna da renta cun l’aspectativa da vita. Plinavant lain nus in sistem da provediment che sa basa sin temp. Tgi che tgira umans durant il temp liber ha dabun quel per ses basegns da tgira en la vegliadetgna.
Nus prendain serius la midada dal clima. Sco partida burgaisa sustegnain nus ina midada ordinada sin il sectur d’energia.
Nus essan cunter l’isolaziun e cunter l’entrada en l’UE.
Nus essan per la via bilaterala.
Nus pretendain da renunziar ad exports da material da guerra en territoris da guerra civila ed ans engaschain per ina Svizra responsabla.

Autopurtret

Partida evangelica svizra PEV

• 1,9% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 2 sezs en il CN (1 dunna, 1 um)

La PEV s’engascha dapi 100 onns per ina Svizra cun in’auta qualitad da viver, per la convivenza sociala e per la protecziun da l’ambient. Sin la basa da valurs cristianas politisain nus en moda orientada a soluziuns ed a valurs. Nus ans faschain valair per famiglias, per umans socialmain debels e per umans cun impediments sco er per in economisar en moda etica cun ina responsabladad sociala.
Nus ans engaschain:

• per ina politica d’ambient consequenta che cumbatta cunter la midada dal clima e che mantegna la biodiversitad,
• per concerns cun gronda responsabladad che observan ils dretgs umans ed ils standards d’ambient,
• per ina refurma dal provediment per la vegliadetgna che tegna quint da las generaziuns,
• per ina tgira palliativa en tut la Svizra sco alternativa a l’agid al suicid,
• per cundiziuns generalas concretas per la pasch sociala e religiusa,
• cunter il commerzi cun umans e cunter l’explotaziun.

PEV – Per che las valurs quintian puspè!

Autopurtret

Lega dei Ticinesi LdT

• 1% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 2 sezs en il CN (1 dunna, 1 um)

• Na ad in’adesiun plauna a la UE
• Protecziun da las valurs svizras
• Na a la libra circulaziun da persunas
• Precedenza da persunas indigenas per occupar plazzas
• Stop a l’immigraziun en il stadi social
• Preservaziun dal federalissem
• Expulsiun da persunas estras che commettan malfatgs u che fan abus da noss sistem social
• Main daners per l’agid al svilup – percunter dapli daners per la AVS
• Na ad ina reducziun progressiva da l’armada
• Stop a la criminalisaziun da las automobilistas e dals automobilists
• Ina politica d’asil pli restrictiva
• Stop a la pratica da natiralisaziun facila
• Na a l’augment da la vegliadetgna da la AVS

Autopurtret

Partida da la lavur PdL

• 0,4% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 1 sez en il CN (1 um)

Suenter il scumond da la PCS l’onn 1939 è vegnida fundada la PdL l’onn 1944 che cumbatta dapi lura per ils dretgs dals umans dischavantagiads en noss pajais. Il cumbat parlamentar na vegn betg a schliar ils problems dal chapitalissem, ma po diriger l’attenziun a las pretensiuns da la vasta populaziun, da las lavurantas e dals lavurants e pussibilitar meglieraziuns.

Nus pretendain ils medems dretgs per tuts, l’egualitad da las pajas per dunna ed um sco er in salari minimal. Nus pretendain er in’ecologia sociala sco er antichapitalistica, en la quala ina producziun agricula vegn pratitgada cun la finamira d’obtegnair ina suveranitad alimentara ed en la quala las lavureras agriculas ed ils lavurers agriculs survegnan in pajament adequat. In provediment per la vegliadetgna segir, cun transferir la segunda pitga en l’emprima e cun augmentar la renta actuala da la AVS, resta per nus ina prioritad.

Nus ans engaschain er per ina cassa da malsauns publica che includa il provediment dentistic e che vegn finanziada cun contribuziuns dependentas da las entradas. E nus pretendain er in scumond d’exports d’armas.

Autopurtret

Mouvement Citoyens Genevois MCG

• 0,3% quota d’electurs (elecziuns dal CN 2015)
• 1 sez en il CN (1 um)

Il MCG è vegnì fundà da persunas che avevan avunda da partidas, las qualas han pers la relaziun cun la realitad dad oz e che represchentan ideologias vidas dad ier. Nus na stain ni a sanestra, ni a dretga, mabain en il servetsch da las burgaisas e dals burgais. Nus ans engaschain per ina politica sociala, per in’economia ferma e per ina politica da segirezza exemplarica.

Nus beneventain ina refurma cumplessiva da l’assicuranza da malsauns e nus pretendain che las cunvegnas bilateralas vegnian negoziadas da nov. En vista a l’enorm squitsch da concurrenza europeic ed en vista a l’affluenza da cunfinarias e cunfinaris dal territori da la UE vulain nus proteger nossas lavurantas indigenas e noss lavurants indigens: ellas ed els meritan l’emprima prioritad. Il medem mument duain interpresas pitschnas e mesaunas localas avair la precedenza.

Nus pretendain ina Svizra independenta, suverana ch’è respectada en in’Europa da las regiuns.